Skip to main content

De Waag

Sinds 1528!

Museum De Waag is gevestigd in het oudste waaggebouw van Nederland dat als zodanig werd gebouwd. Het is een icoon van de stad, gelegen aan de Brink van Deventer.

De Waag door Cornelis Springer, 1869

Door de gunstige ligging aan de IJssel groeide Deventer in de Middeleeuwen uit tot één van de belangrijkste Hanzesteden. In 1344 kreeg de stad het recht om jaarmarkten te houden en vanaf 1386 waren er vijf jaarmarkten per jaar. Vanuit allerlei windstreken kwamen handelaren naar Deventer om hun waar te verkopen op de Brink. Eerlijke handel was van groot belang en daarvoor moest toezicht zijn op de maatvoering.

Soldaten op de Brink

In 1528 werd De Waag gebouwd als weeghuis. Handelaren brachten hier hun waar en ijkmeesters controleerden de gewichts- en inhoudsmaten. Het waaggeld was een belangrijke bron van inkomsten voor de stad. De hoogtijdagen voor Deventer waren in de 14e en 15e eeuw. Met het aanbreken van de Tachtigjarige Oorlog verloor de stad haar prominente handelspositie.

Zwart wit/sepia foto van mensen voor de kerk in Deventer, man staat met krant.
Markt op de Brink, voor De Waag

Het laatgotische waaggebouw telt drie bouwlagen, een traptoren, een klok en drie spitstorentjes. In 1643 werd aan de voorzijde een laat-maniëristisch bordes gebouwd met drie zuilen. Aan  weerskanten zijn trappen. Opvallend is de scheve positie van de waag. Het monument staat circa 80 cm uit het lood. Dit heeft te maken met de ingeklonken grond van de oude verdedigingswal die over de Brink liep en waarop de waag werd gebouwd.

De Waag omstreeks 1900

In de 19e eeuw verdween de waagfunctie en werd het waaggebouw een ‘Teekenschool’. Even was het zelfs een telegraafstation. In 1915 werd het gebouw een museum. Sindsdien kan men nog altijd de oude schatten van de stad bekijken in dit bijzondere monument.

Museum De Waag, zomer 2023