Skip to main content
Online

Van brandweer tot tekenschool

Het gebouw is van alle markten thuis!

Het waaggebouw was eigendom van de stad en deze gebruikte het dan ook naar behoefte. Het gebouw vormde een centrum voor brandbestrijding. Hier werden blusmaterialen zoals emmers, ladders en brandhaken opgeslagen en er stonden in de 17e eeuw, net als op andere plekken in de stad, grote versleepbare bakken met bluswater voor het gebouw. Ook de lantaarnopstekers maakten gebruik van het gebouw. Deventer kreeg in het begin van de 18e eeuw openbare straatverlichting. In De Waag was ‘de wacht van de lantaarnopstekers’ te vinden. Ook was een lampenkamertje aanwezig om de lampen in op te bergen. In 1836 telde de stadsverlichting al 152 lantaarns.

Detail van het vaandel van de brandweer met brandweerwagen met spuit en uitrukkende bemanning, P. Heuvelink (Collectie Museum De Waag).

In 1861 adviseerde de Kamer van Koophandel om het wegen van de waag naar de Welle bij de kraan te verplaatsen. In 1863 verdween de weegfunctie na 335 jaar uit de waag. Het gebouw kwam toen beschikbaar voor opleidingen van het Nut. Het Departement Deventer van de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen had de gemeenteraad eerder gevraagd om het gehele waaggebouw te gebruiken voor de school. Dit werd in 1863 werkelijkheid en de eerste opleidingen werden in het gebouw gegeven, waarvan de Tekenschool de bekendste was.

De leerlingen kregen opleiding in verschillende ambachten, zoals smid, timmerman, huisschilder, rijtuigschilder, loodgieter en meubelmaker. Ook tapijtontwerpers van de Tapijtfabriek en vormmakers van de ijzergieterij van Nering Bögel gingen hier naar school. Ze volgden cursussen en deden jarenlang kennis op voor hun toekomstige werk. In 1845 begon het Nut in De Waag een school waar jongens en meisjes praktische vakken leerden. Meisjes kregen les in naaien en breien, en jongens werden opgeleid tot smid, timmerman, metselaar en draaier. Bekende leraren waren stadsarchitect B. Looman voor bouwkunde en J. Striening voor handtekenen. In 1857 werd de school hernoemd naar ‘School voor Voortgezet Volksonderwijs’. Later kwamen er ook een Gymnasium en daarna een Meisjes H.B.S. in het gebouw. De Waag bleef een schoolgebouw tot 1913.